PUNE
Yaklaşık on beş yıldır Maharashtra’daki hiçbir başbakan çekince arayan Maratha topluluğunun gazabından kurtulamadı. (Hindustan Times)
Maratha rezervasyonu meselesi, Başbakan Eknath Shinde ve onun iki yardımcısı Devendra Fadnavis ve Ajit Pawar’ın liderliğindeki eyalet hükümetini bir kez daha rahatsız ediyor. Yaklaşık on beş yıldır Maharashtra’daki hiçbir başbakan çekince arayan Maratha topluluğunun gazabından kurtulamadı.
Ancak bir Brahman olan Fadnavis en çok mücadele etmek zorunda kaldı çünkü onun yönetimi altında 2014 ile 2019 yılları arasında eyalet hükümeti azami çaba gösterdi ve Marathas’a başarılı bir şekilde rezervasyon teklif etti. Maratha’lara ilk olarak 2014 yılında Prithviraj Chavan liderliğindeki Milliyetçi Kongre Partisi (NCP)-Kongre hükümeti tarafından iş ve eğitim alanında yüzde 16’lık çekince verildi, ancak Yüksek Mahkeme birkaç gün içinde bunu bozduğu için bunu sürdürmeyi başaramadı.
Fadnavis’in rezervasyon teklif etmesinin ardından Yüksek Mahkeme de aynısını onayladı. 2021 yılında Uddhav Thackeray’in başbakan olduğu dönemde Yüksek Mahkeme, Marathas’a geri adım atılamayacağı ve toplumsal huzursuzluk yaşandığı gerekçesiyle çekinceyi reddetmişti.
Yüksek Mahkeme konuyla ilgili güçlü bir tavır aldı ve Shinde liderliğindeki eyalet hükümetinin bu yılın Nisan ayında sunduğu inceleme dilekçesini de reddetti. Hükümet şimdi temyize başvurmuş ve Yüksek Mahkeme’den farklı bir yaklaşım beklese de pek çok kişi sonucun değişmeyebileceğine inanıyor.
Tedavi dilekçelerinin geçmişte çoğu durumda hiçbir zaman işe yaramadığı göz önüne alındığında, Marathalar, Diğer Geri Sınıflar (OBC) kategorisine dahil edilmelerini talep ederek duruşlarında bir değişiklik yarattılar.
Aynı nedenlerden dolayı, Marathwada’daki Maratha topluluğunun bazı üyeleri açlık grevindeler ve hükümetin de eyaletteki topluluğun büyüklüğü (nüfusun yaklaşık %31’i) ve etkisi göz önüne alındığında bunu ciddiye aldığı görülüyor.
Protestolar başlangıçta medyanın radarından büyük ölçüde kaybolsa da, Marathwada’nın Jalna bölgesindeki şiddetli protestolar konuyu ve konuyu gündeme getirenleri odak noktasına getirdi.
Geçmişte rezervasyon protestoları Maratha gruplarının önde gelen liderleri tarafından düzenlenmiş olsa da, ajitasyonun şu anki yüzü Manoj Jarange Patil, şiddetli çatışmalar nedeniyle daha önce konuyla ilgili çeşitli protestolara katılmış olmasına rağmen büyük ölçüde bilinmeyen bir isimdi. Polis ve destekçileri arasında.
Eğer polisin Maratha protestocularına uyguladığı sert müdahale, meselenin odak noktasına getirilmesinde doğrudan tetikleyici olduysa, toplumdaki pek çok kişinin tedirgin hissetmesinin başka bir nedeni daha var. Son bir buçuk yıldır Devlet Seçim Komisyonu, Yargıtay’a yapılan çeşitli dilekçeler nedeniyle belediye şirketleri, meclisler veya zilla toplulukları için yerel seçim yapamıyor. Eyalet hükümeti de, belki de siyasi nedenlerden ötürü, yerel seçimler için baskı yapma yönünde herhangi bir istek göstermedi.
Siyasi açıdan etkili ve aktif olan Marathalar kendilerini dışlanmış hissediyorlar ve muhtemelen statülerini geri kazanmak için anketler arıyorlar. Aynı zamanda, Marathwada bölgesindeki toplulukta, batı veya kuzey Maharashtra’daki Maratha’lara göre rezervasyon duyguları daha belirgindir.
Bu yıl arazilerin küçülmesi, iş eksikliği ve yetersiz yağış nedeniyle Marathwada’daki Marathalar arasındaki huzursuzluk çok daha büyük. Aynı nedenle Patil’in talebi ilk olarak Marathwada’daki Maratha topluluğuna Kunbi sertifikalarının verilmesiydi. Kunbis OBC’lerin bir parçası olduğundan, sertifikalar Marathas için rezervasyon yapılmasına olanak sağlayabilir.
Ancak hükümetin bu talebi kabul etmesi kolay olmayacak çünkü bu hareketin kotalarını tüketeceğini düşünen Marathalar ve OBC’ler arasında huzursuzluğa yol açabilir.
İlginç bir şekilde, 1980’lerin sonlarına kadar Maratha’lar rezervasyonlarla ilgilenmiyordu ve “geri kalmış” etiketine karşı bir tiksinti vardı. Ancak Mandal Komisyonu’nun OBC’lere yüzde 27 oranında rezervasyon tavsiye etmesinden sonra Marathas iş ve eğitim konularında dışlandığını hissetti. Bu yüzyılın ilk on yılında topluluk sokaklara döküldü ve çekinceli protestolar düzenledi.
Bu sütunda belirtildiği gibi, Marathalar on yıllar boyunca Maharashtra siyaseti üzerindeki hakimiyetlerini korudular ve güç paylarını sağlam tuttular. Maharashtra’da yüzde 60’tan fazla Maratha başbakanı varsa, topluluk kabinede ya da eyalet meclisinde adil bir şekilde temsil ediliyor demektir.
Ekonomik olarak Marathalar tabakalı bir topluluktur. Hindistan’daki kast sistemi hakkında kapsamlı yazılar yazan Dalit yazarı Anand Teltumbde, Economic and Political Weekly adlı makalesinde Maratha’ların üçlü tabakalaşma yaşadığını kaydetti.
Hiyerarşinin en altındakiler ya topraksız ya da küçük çiftçilerdir. Çoğunlukla Maharashtra’daki Marathwada’dan geliyorlar ve topluluk içindeki en büyüğüdürler. Aynı nedenle topluluk rezervasyonlarına olan talep de en çok bu bölgede yoğunlaştı.
Birçok siyasi parti, nüfusun çoğunluğunu temsil ettiklerini belirterek bu kesimle ilgili çekincelerini dile getirdi. Maratha Mahasangh, Sambhaji Tugayı ve Chhawa gibi kast temelli grupların ilgisini çeken aynı sınıf, topluluk içindekilerin iktidarda kalmasından büyük ölçüde memnun değil. Bu kesim büyük ölçüde tarım sektöründe sıkışıp kalmış durumda ve kentsel kaynaklara erişimleri yok.
Orta düzeyde, kooperatifler ve kredi toplulukları gibi çeşitli kurumlar aracılığıyla arazi ve kaynaklar üzerinde kontrol sahibi olanlar bulunmaktadır. Bu kategorideki pek çok kişi kırsal kredi ve bankacılık üzerinde kontrol sahibidir. Bu kategoride, gelecek nesilleri çalışmak için Pune ve Mumbai gibi daha büyük şehirlere göç eden pek çok kişi var.
Ancak bu alan şehirlerdeki ekonomiye hakim olamadı. Tam tersine, birçoğu Maratha’nın gururuyla bağdaşmayan ikincil bir pozisyona razı olmak zorunda kaldı.
Maratha tabakalaşmasındaki en üst kategori, güç üzerinde doğrudan kontrole sahip olan kategoridir. Hükümette hangi parti olursa olsun (Ajit Pawar klasik bir örnektir), bu kesim iktidarın meyvelerini aldı. Eski üyeler, gücün faydalarının tüm topluluğa ulaşmasını sağlamadan güç kazanmak için kimlik politikalarını kullandıklarından, bu durum zaman zaman Maratha seçkinleri ile toplum arasında genişleyen bir ayrılığa yol açtı.
Bugün devletin siyasi aygıtının kontrolünü ele geçiren topluluk, içindeki pek çok kişinin küreselleşme sonrası ekonominin faydalarından yararlanamaması nedeniyle geri kalmışlığın peşinde. Topluluk, hakimiyetini kendisine sayısal güç veren Marathas ve Kunbis kast grubundan alırken, büyük bir kısmı ekonomik olarak maddi büyüme sağlayamıyor.
Yaklaşık on beş yıldır Maharashtra’daki hiçbir başbakan çekince arayan Maratha topluluğunun gazabından kurtulamadı. (Hindustan Times)
Maratha rezervasyonu meselesi, Başbakan Eknath Shinde ve onun iki yardımcısı Devendra Fadnavis ve Ajit Pawar’ın liderliğindeki eyalet hükümetini bir kez daha rahatsız ediyor. Yaklaşık on beş yıldır Maharashtra’daki hiçbir başbakan çekince arayan Maratha topluluğunun gazabından kurtulamadı.
Ancak bir Brahman olan Fadnavis en çok mücadele etmek zorunda kaldı çünkü onun yönetimi altında 2014 ile 2019 yılları arasında eyalet hükümeti azami çaba gösterdi ve Marathas’a başarılı bir şekilde rezervasyon teklif etti. Maratha’lara ilk olarak 2014 yılında Prithviraj Chavan liderliğindeki Milliyetçi Kongre Partisi (NCP)-Kongre hükümeti tarafından iş ve eğitim alanında yüzde 16’lık çekince verildi, ancak Yüksek Mahkeme birkaç gün içinde bunu bozduğu için bunu sürdürmeyi başaramadı.
Fadnavis’in rezervasyon teklif etmesinin ardından Yüksek Mahkeme de aynısını onayladı. 2021 yılında Uddhav Thackeray’in başbakan olduğu dönemde Yüksek Mahkeme, Marathas’a geri adım atılamayacağı ve toplumsal huzursuzluk yaşandığı gerekçesiyle çekinceyi reddetmişti.
Yüksek Mahkeme konuyla ilgili güçlü bir tavır aldı ve Shinde liderliğindeki eyalet hükümetinin bu yılın Nisan ayında sunduğu inceleme dilekçesini de reddetti. Hükümet şimdi temyize başvurmuş ve Yüksek Mahkeme’den farklı bir yaklaşım beklese de pek çok kişi sonucun değişmeyebileceğine inanıyor.
Tedavi dilekçelerinin geçmişte çoğu durumda hiçbir zaman işe yaramadığı göz önüne alındığında, Marathalar, Diğer Geri Sınıflar (OBC) kategorisine dahil edilmelerini talep ederek duruşlarında bir değişiklik yarattılar.
Aynı nedenlerden dolayı, Marathwada’daki Maratha topluluğunun bazı üyeleri açlık grevindeler ve hükümetin de eyaletteki topluluğun büyüklüğü (nüfusun yaklaşık %31’i) ve etkisi göz önüne alındığında bunu ciddiye aldığı görülüyor.
Protestolar başlangıçta medyanın radarından büyük ölçüde kaybolsa da, Marathwada’nın Jalna bölgesindeki şiddetli protestolar konuyu ve konuyu gündeme getirenleri odak noktasına getirdi.
Geçmişte rezervasyon protestoları Maratha gruplarının önde gelen liderleri tarafından düzenlenmiş olsa da, ajitasyonun şu anki yüzü Manoj Jarange Patil, şiddetli çatışmalar nedeniyle daha önce konuyla ilgili çeşitli protestolara katılmış olmasına rağmen büyük ölçüde bilinmeyen bir isimdi. Polis ve destekçileri arasında.
Eğer polisin Maratha protestocularına uyguladığı sert müdahale, meselenin odak noktasına getirilmesinde doğrudan tetikleyici olduysa, toplumdaki pek çok kişinin tedirgin hissetmesinin başka bir nedeni daha var. Son bir buçuk yıldır Devlet Seçim Komisyonu, Yargıtay’a yapılan çeşitli dilekçeler nedeniyle belediye şirketleri, meclisler veya zilla toplulukları için yerel seçim yapamıyor. Eyalet hükümeti de, belki de siyasi nedenlerden ötürü, yerel seçimler için baskı yapma yönünde herhangi bir istek göstermedi.
Siyasi açıdan etkili ve aktif olan Marathalar kendilerini dışlanmış hissediyorlar ve muhtemelen statülerini geri kazanmak için anketler arıyorlar. Aynı zamanda, Marathwada bölgesindeki toplulukta, batı veya kuzey Maharashtra’daki Maratha’lara göre rezervasyon duyguları daha belirgindir.
Bu yıl arazilerin küçülmesi, iş eksikliği ve yetersiz yağış nedeniyle Marathwada’daki Marathalar arasındaki huzursuzluk çok daha büyük. Aynı nedenle Patil’in talebi ilk olarak Marathwada’daki Maratha topluluğuna Kunbi sertifikalarının verilmesiydi. Kunbis OBC’lerin bir parçası olduğundan, sertifikalar Marathas için rezervasyon yapılmasına olanak sağlayabilir.
Ancak hükümetin bu talebi kabul etmesi kolay olmayacak çünkü bu hareketin kotalarını tüketeceğini düşünen Marathalar ve OBC’ler arasında huzursuzluğa yol açabilir.
İlginç bir şekilde, 1980’lerin sonlarına kadar Maratha’lar rezervasyonlarla ilgilenmiyordu ve “geri kalmış” etiketine karşı bir tiksinti vardı. Ancak Mandal Komisyonu’nun OBC’lere yüzde 27 oranında rezervasyon tavsiye etmesinden sonra Marathas iş ve eğitim konularında dışlandığını hissetti. Bu yüzyılın ilk on yılında topluluk sokaklara döküldü ve çekinceli protestolar düzenledi.
Bu sütunda belirtildiği gibi, Marathalar on yıllar boyunca Maharashtra siyaseti üzerindeki hakimiyetlerini korudular ve güç paylarını sağlam tuttular. Maharashtra’da yüzde 60’tan fazla Maratha başbakanı varsa, topluluk kabinede ya da eyalet meclisinde adil bir şekilde temsil ediliyor demektir.
Ekonomik olarak Marathalar tabakalı bir topluluktur. Hindistan’daki kast sistemi hakkında kapsamlı yazılar yazan Dalit yazarı Anand Teltumbde, Economic and Political Weekly adlı makalesinde Maratha’ların üçlü tabakalaşma yaşadığını kaydetti.
Hiyerarşinin en altındakiler ya topraksız ya da küçük çiftçilerdir. Çoğunlukla Maharashtra’daki Marathwada’dan geliyorlar ve topluluk içindeki en büyüğüdürler. Aynı nedenle topluluk rezervasyonlarına olan talep de en çok bu bölgede yoğunlaştı.
Birçok siyasi parti, nüfusun çoğunluğunu temsil ettiklerini belirterek bu kesimle ilgili çekincelerini dile getirdi. Maratha Mahasangh, Sambhaji Tugayı ve Chhawa gibi kast temelli grupların ilgisini çeken aynı sınıf, topluluk içindekilerin iktidarda kalmasından büyük ölçüde memnun değil. Bu kesim büyük ölçüde tarım sektöründe sıkışıp kalmış durumda ve kentsel kaynaklara erişimleri yok.
Orta düzeyde, kooperatifler ve kredi toplulukları gibi çeşitli kurumlar aracılığıyla arazi ve kaynaklar üzerinde kontrol sahibi olanlar bulunmaktadır. Bu kategorideki pek çok kişi kırsal kredi ve bankacılık üzerinde kontrol sahibidir. Bu kategoride, gelecek nesilleri çalışmak için Pune ve Mumbai gibi daha büyük şehirlere göç eden pek çok kişi var.
Ancak bu alan şehirlerdeki ekonomiye hakim olamadı. Tam tersine, birçoğu Maratha’nın gururuyla bağdaşmayan ikincil bir pozisyona razı olmak zorunda kaldı.
Maratha tabakalaşmasındaki en üst kategori, güç üzerinde doğrudan kontrole sahip olan kategoridir. Hükümette hangi parti olursa olsun (Ajit Pawar klasik bir örnektir), bu kesim iktidarın meyvelerini aldı. Eski üyeler, gücün faydalarının tüm topluluğa ulaşmasını sağlamadan güç kazanmak için kimlik politikalarını kullandıklarından, bu durum zaman zaman Maratha seçkinleri ile toplum arasında genişleyen bir ayrılığa yol açtı.
Bugün devletin siyasi aygıtının kontrolünü ele geçiren topluluk, içindeki pek çok kişinin küreselleşme sonrası ekonominin faydalarından yararlanamaması nedeniyle geri kalmışlığın peşinde. Topluluk, hakimiyetini kendisine sayısal güç veren Marathas ve Kunbis kast grubundan alırken, büyük bir kısmı ekonomik olarak maddi büyüme sağlayamıyor.
- YAZAR HAKKINDA
Yogesh Joshi, bilimpark.com.tr’nin editör yardımcısıdır. Batı Maharashtra’dan siyaset, güvenlik, kalkınma ve insan haklarını ele alıyor. …Ayrıntılı olarak görün